Wat is bioplastic eigenlijk en waar wordt het van gemaakt?
Voor de een is bioplastic plastic die geproduceerd wordt op basis van hernieuwbare grondstoffen. Voor een ander zijn dit alle plastics (ook op aardoliebasis) die biologisch afbreekbaar zijn. Voor onze bioplastics gelden beide definities: deze zijn geproduceerd uit hernieuwbare grondstoffen en zijn biologisch afbreekbaar. Het merendeel van onze plastic producten wordt gemaakt van de bioplastic polymelkzuur, dat wordt geproduceerd op basis van plantaardig zetmeel.
Bioplastics worden gebruikt als milieuvriendelijker alternatief voor plastics op basis van aardolie, zoals PP (polypropyleen) en PS (polystyreen). Tegelijkertijd hebben bioplastics vergelijkbare eigenschappen: ze zijn transparant of hebben kleur en zijn gemakkelijk te verwerken tot diverse voorwerpen, zoals kunstwerken of andere dingen.
Momenteel wordt slechts 0,05 procent van de industriële zetmeelproductie gebruikt voor bioplastics. Dit betekent dat tot dusver slechts een klein deel van de conventionele plastics wordt vervangen. Niettemin hebben bioplastics volgens diverse studies (bijv. “Global Bioplastic Market Forecast to 2020” uit 2016 & “Market Study Bioplastics” door Ceresana, uit 2014) een enorm markt- en groeipotentieel. Naarmate de productietechnologie vooruitgaat en de capaciteit toeneemt, worden bioplastics concurrerender dan plastics op basis van aardolie. Naar verwachting zal het aandeel bioplastics in de komende jaren blijven toenemen en de oude plastics uiteindelijk vervangen.
Van plantaardig zetmeel tot standbeelden van bioplastics
Elke plant voert fotosynthese uit en zet met behulp van zonlicht opgenomen CO2 en water om in glucose en zuurstof. De overbodige suiker wordt afgezet in de vorm van zetmeel. Precies dit plantaardig zetmeel is voor ons van belang, omdat het de grondstofbasis vormt voor de productie van bioplastics.
Productiestappen voor uit bioplastics vervaardigde producten
- Melkzuurbacteriën fermenteren het plantaardige zetmeel tot melkzuur (lactic acid) en zetten het zetmeel vervolgens door polymerisatie om in koolstofpolymeren met lange ketens – polymelkzuur.
- Uit dit polymelkzuur worden kleine kunststofkorrels gevormd, die vervolgens gebruikt worden om willekeurige voorwerpen vorm te geven.
- Klaar! Nu kan Corleones de mooiste bioplastic kunstwerken produceren.
Bijzondere eigenschappen van bioplastics
- Zeer sterk
- Vrij van BPA en andere schadelijke stoffen
- Gebaseerd op plantaardig zetmeel
- Volledig biologisch afbreekbaar volgens EN 13432
- Dankzij thermoplasticiteit vormbaar in om allerlei voorwerpen
Duurzaamheid: behoud van niet-hernieuwbare grondstoffen
Bioplastics worden gemaakt van een hernieuwbare, plantaardige grondstof (bijvoorbeeld maïs) en dragen zo bij aan het behoud van niet-hernieuwbare grondstoffen zoals aardolie. De voor de zetmeelproductie geteelde planten zijn niet geschikt voor menselijke consumptie, maar worden speciaal voor industrieel gebruik verbouwd. Er wordt slechts 0,05 procent van de wereldwijde zetmeelproductie gebruikt voor de productie van bioplastics. De teelt heeft dus geen invloed op de voorzieningssituatie van mens en dier. Voor de planten die voor bioplastics gebruikt worden, is er natuurlijk ook landbouwgrond nodig. In Europa en de VS wordt in totaal slechts 1500 hectare duurzaam geteelde maïs verbouwd voor verdere verwerking tot Polymelkzuur. Ter vergelijking: alleen al de Duitse deelstaat Mecklenburg-Vorpommern heeft 1,36 miljoen hectare aan landbouwgrond. Als het aandeel van bioplastics blijft toenemen, dan zullen uiteraard grotere teeltgebieden nodig zijn. Om deze reden is het belangrijk om in de toekomst ook ander landbouwafval, zoals de cellulose uit maïsstro of gierst, te gebruiken voor de zetmeelproductie.
Voordeel ten opzichte van conventionele plastics
Volgens onderzoek van onze leveranciers hebben bioplastics zoals polymelkzuur ook qua productie een voordeel ten opzichte van conventionele plastics. In tegenstelling tot plastics op basis van aardolie, zoals PS en PET, veroorzaakt de productie van polymelkzuur (PLA) ongeveer 60 % minder CO2-emissies. Daarnaast wordt bij dit productieproces ook 50 % minder niet-hernieuwbare energie verbruikt.
Ook uit “cradle to cradle”-onderzoeken blijkt dat PLA voordelen biedt op het gebied van broeikasgaseffect, voor het behoud van hulpbronnen, alsmede positieve resultaten voor de algemene milieubalans. We wijzen er echter op dat deze onderzoeken kunnen verschillen als gevolg van verschillende berekeningsfactoren voor de totale milieubalans.
